Ania z Zielonego Wzgórza

źródło

Klasyka literatury dla dzieci i młodzieży, nie starzejący się międzynarodowy bestseller, od lat zyskujący nowe rzesze wiernych czytelników - teraz w wersji audio w znakomitej interpretacji Magdaleny Różczki.

Wakacyjne, dłuższe podróże samochodem stworzyły okazję do wysłuchania audiobooka Ania z Zielonego Wzgórza. Wybór akurat tej pozycji był powodowany między innymi tym, że ma to być pierwsza lektura omawiana przez Średniego w nowym roku szkolnym, a jako "babska" nie została przyjęta specjalnie entuzjastycznie.

Ania Shirley jest jedną z najukochańszych bohaterek mojego dzieciństwa. Wielokrotnie, w różnych okresach swojego życia wracałam do poszczególnych części serii. Wszystkie książki o Ani zajmują szczególne miejsce w mojej biblioteczce, a zdobycie ich w latach osiemdziesiątych nie było łatwe...

Miałam teraz okazję wrócić na Wyspę Księcia Edwarda w trochę innych okolicznościach - po pierwsze: audiobook, po drugie: inne tłumaczenie i po trzecie: obserwując reakcje moich dzieci na postać i przygody Ani.

Audiobooki lubię, ale jednak zwykle wolę czytać tradycyjnie oczami, nie uszami, więc stanowią one zdecydowana mniejszość wśród moich lektur. Bardzo miło wspominam słuchowisko na kasetach magnetofonowych z Moniką Bezak, Anną Romantowską, Franciszkiem Pieczką i Zofią Rysiówną. Trochę obawiałam się jak teraz odbiorę interpretację Ani w wykonaniu Magdaleny Różczki. Na szczęście moje obawy nie były potrzebne. Głos aktorki bardzo dobrze pasował do egzaltowanej i gadatliwej Ani, świetnie sprawdził się w narracji i pozostałych postaciach (duże barwa za dialog płaczącej Ani z Marylą w przedostatnim rozdziale!). Jedynie jako Mateusz, gdy pani Różczka próbowała oddać jego flegmatyczność - wolałabym, by czytała te kwestie swoim zwykłym tonem. Trudno jednak wygrać tu z głosem Franciszka Pieczki, który po prostu stawał się Mateuszem.

Ania z Zielonego Wzgórza istniała dla mnie dotąd wyłącznie w tłumaczeniu Rozalii Bernsteinowej. Dlatego początkowo jeżyłam się trochę na Jane zamiast Janki Andrews, Josie Pye zamiast Józi, lekarstwo przeciwbólowe w miejsce kropli walerianowych, czy Białą Aleję Radości, a nie Rozkoszy. Nie ulega jednak wątpliwości, że tłumaczka Agnieszka Kuc wykonała kawał dobrej roboty i to ta sama, dobrze znana, Ania Shirley. Większość imion postaci po prostu została w wersji angielskiej. Przetłumaczenie koloru oczu (purple) jednej z bohaterek utworów Ani jako liliowe (Diana protestuje, że nigdy nie wiedziała takich oczu) jest dużo sensowniejsze niż purpurowe - Ania raczej nie chciała uczynić swojej heroiny wampirzycą! Na szczęście pani Małgorzata Linde pozostała Małgorzatą, choć w oryginale jest przecież Mrs Rachel Lynde. Podobnie nie przyjmuję do wiadomości, że Robert Gardner to Royal, a Krzysztof Ford z Rilli, który miał naprawdę na imię Kenneth, na zawsze pozostanie dla mnie Ks-sysiem! ;)
Nie ukrywam, że ciekawa jestem teraz najnowszego tłumaczenia Ani z Zielonego Wzgórza w wykonaniu Pawła Beręsewicza wydanego przez Skrzata. Nie wiem tylko jak spojrzałaby na mnie rodzina, gdybym kupiła kolejny egzemplarz Ani. Na półce stoi w końcu moja kolekcja wydana przez Naszą Księgarnię, Anne of Green Gable z Wordsworth Classics, córka ma papierową Anię z Wydawnictwa Literackiego, otrzymaną kiedyś w prezencie urodzinowym, zakupiony na podróż audiobook, a do tego wszystkiego jeszcze wspomniane słuchowisko na 5 kasetach magnetofonowych (muszę sprawdzić, czy jeszcze dadzą się odsłuchać!) i film na DVD z Megan Follows...

Cykl o Ani przyjmowałam zawsze bezkrytycznie, a ona sama była najlepszą, wymarzoną przyjaciółką - czy to jako jedenastolatka, czy farbująca włosy trzynastolatka, czy też jako studentka w Queen's Academy. Tymczasem moje dzieci zdecydowanie niechętnie przyjęły szybkie dorastanie bohaterki. Stwierdziły, że wolałyby, żeby Ania przez całą książkę była kilkunastolatką wpadającą w tarapaty. Nie przeszkodziło im to jednak dopytywać, czy następne części też są wydane jako audiobooki, bo razem bardzo fajnie się słuchało :)

A ja, oprócz wspomnień z dzieciństwa, znalazłam w Ani też coś nowego - teraz dopiero doceniłam opisy przyrody, dokładnie rozumiem dlaczego pani Józefina Barry śmiała się z najbardziej wzruszających dzieł Klubu Literackiego (z mężem wybuchaliśmy głośnym śmiechem, gdy Ania opowiadała Dianie historię Geraldine, Kordelii i Bertrama DeVere - dzieci patrzyły na nas cokolwiek dziwnie), a w rozterkach, radościach i smutkach Maryli związanych z wychowywaniem i dorastaniem Ani, odnalazłam swoje uczucia.

...naszły mnie wspomnienia z czasów, gdy byłaś jeszcze dzieckiem, i mimo że przysparzałaś nam tylu kłopotów, żal mi się zrobiło, że przestałaś być małą, niesforną dziewczynką, tak inną od wszystkich dzieci. Wyrosłaś i wkrótce nas opuścisz.

Nostalgiczną lekturę, która mnie nie zawiodła po latach, zaliczam do wyzwań Pod hasłem i Trójka e-pik (2012)