Kościoły Wilna [1] - Stare Miasto

Kościół Św. Anny

W Wilnie jest kilkadziesiąt kościołów i większość z nich to prawdziwe klejnoty - gotyckie, barokowe, klasycystyczne. Moim faworytem jest ceglany kościół Świętej Anny z przełomu XV i XVI w. Ten niewielki budynek, zachwycający lekkością i harmonią, zbudowany na podmokłym terenie, stoi na wbitych w ziemię pniach olchowych. 

Legenda głosi, że Napoleon chciał na dłoni przenieść Św. Annę do Paryża. Jak widać nie jestem odosobniona w mym zachwycie ;)

Po lewej Św. Anna, po prawej kościół bernardyński.
Na skwerze obok muru, pomnik Adama Mickiewicza

Tuż obok kościoła Św. Anny, nieco w głębi, znajduje się kościół Świętych Bernarda i Franciszka z Asyżu, zwany bernardyńskim. o charakterze nie tylko religijnym, lecz również obronnym. Burzliwe były dzieje tej świątyni, wielokrotnie dewastowana i rabowana, budynki klasztorne służyły między innymi jako koszary dla armii rosyjskiej, później stacjonowało w nich Wojsko Polskie, a w czasach sowieckich kościół został zamieniony w magazyn.

Sobór Przeczystej Bogurodzicy

Przy tej samej ulicy, na południe od kościołów w Zaułku Gotyckim wznosi się cerkiew prawosławna - Sobór Przeczystej Bogurodzicy, zwana Spasską. Cerkiew ta również była wielokrotnie niszczona i odbudowywana. Obecny kształt świątyni w stylu gruzińskim uzyskała w latach 1865-1868.

Kolejny kościół w naszym wileńskim spacerze to cerkiew Św. Paraskiewy, zwana Piatnicką. W czasach sowieckich znajdowała się w niej sala wystawowa, obecnie służy wiernym. Podobno car Piotr I ochrzcił tutaj w 1705 roku Etiopczyka - pradziadka Aleksandra Puszkina.

Skwer przy cerkwi zapełniony jest kramami z pamiątkami, wyrobami lnianymi, bursztynem.

Cerkiew Św. Paraskiewy

Cerkiew Świętego Mikołaja

Udając się dalej na południe ulicą Didžioji (Wielką), miniemy po lewej stronie cerkiew Św. Mikołaja w stylu rusko-bizantyjskim, by dojść do barokowego kościoła Świętego Kazimierza, patrona Litwy.

Kościół Św. Kazimierza

Budowę tego kościoła rozpoczęto w podziękowaniu za kanonizację św. Kazimierza Jagiellończyka w 1604 roku. Konsekrowany w 1618 był jednym z pierwszych barokowych budynków Wilnie. Na początku wieku XVIII odnowiony po zniszczeniach z drugiej połowy XVIIw (wojna polsko-rosyjska) - w 1812 roku został znowu zniszczony, tym razem przez armię francuską i zamieniony w magazyn zboża, a następnie na więzienie dla jeńców rosyjskich. Po powstaniu listopadowy odebrany katolikom, a po styczniowym - zamieniony w cerkiew. W 1917 roku został oddany katolikom, a w 1925 odrestaurowany. Po II wojnie światowej  ponownie skonfiskowany, po remoncie polegającym między innymi na skuwaniu inskrypcji w języku polskim zamieniony w muzeum ateizmu z posągiem Lenina w miejscu ołtarza.

Ołtarz główny w kościele Św. Kazimierza

Ulica Didžioji przechodzi w Aušros Vartu (Ostrobramską), mijamy po prawej stronie Cerkiew Św. Trójcy i były klasztor Bazylianów. W lewym skrzydle klasztoru więziony był w 1823 i 1824 r. Adam Mickiewicz. To tu znajdowała się cela Konrada z III części Dziadów.

Wrota Bazyliańskie prowadzące do cerkwi Św. Trójcy
i do klasztoru Bazylianów

I wreszcie Ostra Brama - jeden z symboli Wilna i bardzo szczególne miejsce dla Polaków. 

Cudowny obraz Matki Bożej Ostrobramskiej,
przy obrazie posągi rodziców NMP - św. Joachima i św. Anny

Mamy szczęście, bo kaplicę opuszcza większa grupa pielgrzymów i możemy w ciszy oraz bez tłoku uklęknąć pod samym obrazem. 

***

Kościół Świętych Piotra i Pawła na Antokolu, Katedra wileńska - w następnym "odcinku" :))